Γράφει ο Ανδρέας Μπαγιώργος, Αντιπρόεδρος των Δασκάλων και Νηπιαγωγών Πάτρας

Η ιδιαίτερα εύκολη και γρήγορη μετάδοση του κορωνοϊού ανάγκασε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να λάβουν αυστηρά μέτρα που επηρεάζουν την εκπαιδευτική διαδικασία όλων των βαθμίδων. Ένα από τα πρώτα έκτακτα μέτρα που επιβλήθηκαν λόγω του κορωνοϊού ήταν το κλείσιμο των σχολείων. Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές καλούνται να προσαρμοστούν ξαφνικά σε μια νέα πραγματικότητα καθημερινής διδασκαλίας μέσω online μαθημάτων, παράδοση υλικού μέσω email και προγραμματισμένα video calls. Με το σημερινό μου άρθρο εύχομαι να βοηθήσω στο να είμαστε όλοι λίγο πιο αγρυπνισμένοι σχετικά με την ασφαλή διαχείριση όλων αυτών των καινούργιων δεδομένων.

Στην διδασκαλία από απόσταση ,είτε αυτή είναι σύγχρονη διδασκαλία, δηλαδή η παράδοση γίνεται σε πραγματικό χρόνο μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας , είτε ασύγχρονη δηλαδή ο μαθητής έχει πρόσβαση σε μαθησιακό υλικό σε διαφορετικό χρόνο, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί σε κάποια σημεία.

Ένας πρώτος και πολύ βασικός κανόνας που ισχύει για όλες τις εφαρμογές ,τις πλατφόρμες και τα προγράμματα που χρησιμοποιούμε είναι να τα αγοράζουμε/κατεβάζουμε αυστηρά και μόνο από τον επίσημο πάροχο/ιστοσελίδα και έπειτα να φροντίζουμε να είναι όλα ενημερωμένα με τις τελευταίες αναβαθμίσεις .Αυτό φυσικά ισχύει και για τους ίδιους τους υπολογιστές μας . Φροντίζουμε το λειτουργικό μας σύστημα να είναι πάντα ενημερωμένο .Αυτά μας δίνουν κάποιες παραπάνω πιθανότητες να προστατευτούμε από ήδη υπάρχοντα κακόβουλα λογισμικά.

Όταν σκοπεύουμε να κάνουμε μια κλήση με την χρήση διαδικτυακής πλατφόρμας – είτε έχουμε σκοπό να χρησιμοποιήσουμε το βίντεο σαν επιλογή είτε όχι – πρέπει να είμαστε πάντα προσεκτικοί με την λίστα των συμμετεχόντων σε αυτήν την κλήση. Καλό θα ήταν να γνωρίζουμε ακριβώς από πριν ποιοι θα παρακολουθήσουν το μάθημα . Για παράδειγμα μπορούμε να ζητήσουμε από όλους τους μαθητές/καθηγητές , να μας στείλουν τις ηλεκτρονικές τους διευθύνσεις πριν την κλήση ώστε να γνωρίζουμε ακριβώς ποιοι θα συμμετέχουν και ποιο όνομα αντιστοιχεί σε ποιον χρήστη. Μια από τις πιο πρόσφατες κακόβουλες συμπεριφορές που έχουν παρατηρηθεί , είναι άγνωστοι

Πρέπει επίσης να είμαστε προσεκτικοί και να μην πατάμε σε διαφημίσεις και αναδυόμενα παράθυρα με προσφορές και ευκαιρίες που μπορεί να υπάρχουνε στις διάφορες υπηρεσίες και πλατφόρμες. Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο αυτές οι διαφημίσεις να συνδέονται άμεσα με κακόβουλα λογισμικά/ιστοσελίδες .

Άφησα για το τέλος ένα κομμάτι που σίγουρα δεν μπορεί να καλυφθεί εδώ 100% ,αλλά υπάρχουν βασικά σημεία που σίγουρα πρέπει να κρατήσουμε .Σχετικά μετά emailsπου θα ανταλλάξουμε αυτόν τον καιρό με σκοπό την παράδοση υλικού και όχι μόνο. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή η διαχείριση του ηλεκτρονικού μας ταχυδρομείου .Θα ήταν ίσως χρήσιμο να υπάρχει ένα προσχέδιο με το ποιες διαδικασίες θα γίνονται μέσω emailώστε να γνωρίζουν από πριν οι μαθητές αλλά και οι εκπαιδευτικοί τι θα δεχτούν στο ηλεκτρονικό τους ταχυδρομείο και από ποιον.
Παρατηρείται ιδιαίτερα αυξημένη χρήση phishing emails ή στα ελληνικά χρήση ηλεκτρονικού “ψαρέματος”. Ουσιαστικά αυτού του τύπου οι επιθέσεις ,οι οποίες έχουν υπερδιπλασιαστεί, εξαπατούν τους χρήστες ώστε οι τελευταίοι να καταχωρήσουν προσωπικές τους πληροφορίες σε ψεύτικες ιστοσελίδες, οι οποίες παριστάνουν άλλες έγκυρες, με το να αντιγράφουν την όψη και τη συμπεριφορά τους. Συνήθως, μια τέτοια επίθεση εκτελείται μέσω ενός συνδέσμου ή μιας επισύναψης που θα βρεθεί μέσα σε ένα phishing email, δηλαδή ένα email που προσπαθεί να παρασύρει το πιθανό θύμα.

Ανοίγουμε λοιπόν μόνο τα emailστα οποία γνωρίζουμε το όνομα του αποστολέα, αλλά και την ηλεκτρονική του διεύθυνση . Αν δεν περιμέναμε παρόλα αυτά , να μας στείλει κάτι το συγκεκριμένο άτομο ,μπορούμε πάντα , πριν ανοίξουμε το email, να επιβεβαιώσουμε μαζί του αν όντως είναι αυτός ο οποίος μας έχει στείλει αυτό το email.Πρέπει να είμαστε απόλυτα βέβαιοι πριν ανοίξουμε ένα επισυναπτόμενο αρχείο για την εγκυρότητά του και την πηγή προέλευσής του. Επίσης πρέπει να είμαστε απόλυτα βέβαιοι πριν ανοίξουμε οποιονδήποτε σύνδεσμο μας έχει σταλεί μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου .Αποφεύγουμε να πατήσουμε σε links που είναι συντομευμένα με την μορφή υπερσυνδέσμου δηλαδή λέξεις – σύνδεσμοι! Μπορούμε απλά αρχικά να περάσουμε τον κέρσορά μας πάνω από την «λέξη-σύνδεσμο»(χωρίς να πατήσουμε)και τότε θα εμφανιστεί το αυθεντικό link .

Από εκεί θα μπορέσουμε να κρίνουμε αν μας αφορά αυτός ο σύνδεσμος ή όχι.

Email που θέτουν προθεσμίες και προειδοποιήσεις προκειμένου να «βιαστούμε» να αποπληρώσουμε οτιδήποτε είναι ηχηρά παραδείγματα ηλεκτρονικού “ψαρέματος”(phishing email).

Ενδέχεται να λάβετε μη έγκυρο μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που θα μοιάζει να έχει σταλεί από την εφαρμογή/πλατφόρμα που χρησιμοποιείτε αυτό το διάστημα αλλά να σας ζητά να επιβεβαιώσετε πληροφορίες όπως :

• Όνομα και κωδικό πρόσβασης
• Αριθμούς κοινωνικής ασφάλισης ή Αριθμούς τραπεζικών λογαριασμών
• Κωδικούς PIN (Αριθμοί προσωπικής ταυτοποίησης)
• Αριθμούς πιστωτικών καρτών
• Ονόματα γονέων
• Τα γενέθλιά σας

το οποίο δεν είναι ούτε αναμενόμενο ούτε λογικό .

Δεν μοιραζόμαστε πληροφορίες σε ιστοσελίδες και emailπου κανονικά δεν θα μας τις ζητούσαν .

Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται και σε emails με πολλά ορθογραφικά λάθη.

Είναι επίσης πολύ πιθανό αυτό το διάστημα να δεχτείτε πολλά emailsμε θέματα που θα περιέχουν την λέξη κορωνοϊός ή 2019-nCoV ή Covid-19 ή και συνδυασμό αυτών .Τα emails θα περιέχουν άλλοτε συνδέσμους που θα σας παραπέμπουν σε στατιστικά δεδομένα ή σε σελίδες με μέτρα προστασίας και άλλοτε επισυναπτόμενα αρχεία. Αν δεν γνωρίζουμε τον αποστολέα ,δεν ανοίγουμε τα επισυναπτόμενα αρχεία και δεν πατάμε στους συνδέσμους. Αν γνωρίζουμε τον αποστολέα πάντα επιβεβαιώνουμε μαζί του την εγκυρότητα του μηνύματος με ένα τηλεφώνημα ή ένα μήνυμα .Οποιοσδήποτε Επίσημος Παγκόσμιος Επιστημονικός φορέας ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ«γνωστός» μας για να μας στείλει προσωπικό email. .Είναι αλήθεια πως μερικές φορές είναι πολύ δύσκολο να πούμε πότε ένα emailείναι αυθεντικό/νόμιμο και πότε όχι ,αλλά αυτό δεν μας εμποδίζει από το να προσπαθούμε να βελτιωνόμαστε.

Προσέχουμε την υγεία μας, παραμένουμε δυνατοί και ενωμένοι!

Ανδρέας Μπαγιώργος

Αντιπρόεδρος των Δασκάλων και Νηπιαγωγών

Πάτρας.